Rozważanie dla III Zakonu FSSPX na sierpień 2020 r.

 HISTORIA DOGMATÓW

W rzeczywistości chrześcijaństwo jest wewnętrzną organiczna jednością, jednością życiową, która wprawdzie mocą swej pełni czyni nieustannie postępy i rozwija się, ale na wszystkich stopniach tego rozwoju jest i pozostaje jedną całością; jest i pozostaje chrześcijaństwem Chrystusa. Wszystkie możliwości życiowe, złożone w żołędziu jako w swoim zarodku, potrafię objąć wzrokiem dopiero wówczas, gdy ujrzę rozłożysty dąb w całym majestacie jego potęgi i siły. I na nic się mi tutaj przyda sama embriologia żołędzia, choćbym ją nie wiadomo jak gruntownie przestudiował z książką w ręku lub z pomocą mikroskopu w gabinecie embriologicznym. Podobnie ma się rzecz z chrześcijaństwem. Całą szerokość i głębię nauki Chrystusowej, całe olbrzymie bogactwo świadomości, którą Chrystus miał o sobie, Jego przepowiadanie (nauczanie) i Jego pełnia – to wszystko zdołam ujrzeć, gdy zobaczę przed sobą chrześcijaństwo w postaci dojrzałej, gdy mi się ono ukaże w swej wewnętrznej jedności. Z historii dogmatów wynikają niezbicie trzy fakty.

Rozważanie dla III Zakonu FSSPX na sierpień 2020 r.

KATOLICKIE SAKRAMENTY

Liturgia Kościoła katolickiego jest przeniknięta Chrystusem i Nim wypełniona. Jak każda modlitwa liturgiczna kończy się starochrześcijańskim zwrotem do Chrystusa: per Christum Dominum nostrum, tak też każda czynność liturgiczna począwszy od Mszy św., a skończywszy na ostatnim geście modlitewnym, zawiera wzmiankę o Chrystusie, jest „pamiątką” po Nim. Co więcej, liturgia Kościoła jest nie tylko dziecięcym wspomnieniem o Chrystusie, lecz także uczestniczeniem w Jezusie i Jego zbawczej mocy, a uczestniczenie to odbywa się przez widzialne tajemnicze znaki. Kult liturgiczny jest pokrzepiającym dotykiem rąbków Jego szaty, oswobadzającym sięganiem do Jego Ran Przenajświętszych. Liturgia Kościoła katolickiego ten ma właściwy głęboki cel, żeby błogosławieństwo, które spłynęło na świat z ofiary kalwaryjskiej Odkupiciela, jako rzeczywistość świętą, przejmującą i napełniającą całe życie chrześcijańskie, uobecnić, uczynić widzialnym i owocnym.

I tak w obrzędzie chrzcielnym człowiek wierzący „widzi” jak krew Jezusowej ofiary spływa do duszy człowieka, oczyszcza ją ze wszystkich zmaz winy grzechowej i napełnia ją świętymi siłami życiowymi samego Chrystusa, tak aby człowiek stał się kimś nowym, odrodzonym, człowiekiem dziecięctwa Bożego. W sakramentalnej czynności bierzmowania Jezus własnego „Pocieszyciela”, Ducha mocy i siły, odwagi i męstwa, a także pełnej Boga wiary, zsyła do budzącej się świadomości religijnej, tak aby z dziecka Bożego uczynić bojownika Bożego. W sakramencie pokuty Jezus, jako Zbawiciel odpuszczający grzechy, w skruszoną duszę wlewa pociechę słowem pokoju: „Idź, odpuszczone są grzechy twoje”. W sakramencie namaszczenia miłosierny Samarytanin, zbliżywszy się do łoża chorego, wlewa do zranionego serca nową ochotę do życia i ducha ofiary. W sakramencie małżeństwa Jezus miłość mężczyzny i niewiasty splata ze swoją własną głęboką miłością do tych, którzy są Jego; z miłością społeczeństwa i Kościoła, i wiąże ją ze swoją wiernością aż do śmierci. A we wkładaniu rąk przy święceniach kapłańskich Chrystus swoją własną władzę mesjaniczną, swoje pełnomocnictwo Wysłanego przez Ojca przenosi na powołanych przez siebie uczniów, aby przez nich nieustannie wskrzeszać z królestwa śmierci nowych ludzi, nowe dzieci Boże.

Rozważanie dla III Zakonu FSSPX na lipiec 2020 r.

OFIARA MSZY ŚWIĘTEJ

Już wyłożyliśmy jak to Kościół siedmioma sakramentami obejmuje całe życie człowieka i uświęca wszystkie jego szczyty i niziny. Duszę, rozradowaną w Bogu ubogaca bierzmowaniem i Eucharystią; duszę przygniecioną ciężarem grzechu – chrztem i spowiedzią; duszę jęczącą w jarzmie cierpienia i wstrząsaną bojaźnią śmierci – świętym olejów namaszczeniem. A także życie zbiorowe doznaje błogosławieństwa sakramentów. Zbiorowość społeczna przez sakrament małżeństwa, a religijna przez sakrament kapłaństwa. Katolickiemu kultowi sakramentalnemu dodaje religijno-moralnego znaczenia przede wszystkim realizm nauki o sakramentach. Katolik nie pojmuje sakramentu jako pustego symbolu czy znaku łaski, który skuteczność swoją zawdzięcza dopiero wierze tego, który go przyjmuje. Sakrament, będąc rzeczowym wyrazem woli Jezusowej do udzielania łaski, będąc po prostu znakiem Chrystusowym, przez obiektywne swoje dokonanie sprawia, że to, co święte, co boskie, zjawia się ot, tu i działa ot, w człowieku. Jest to jedna z głównych prawd katolickiej nauki o sakramentach. „Nie przez to sakrament działa, że się weń wierzy, lecz przez to, że się go sprawuje”. Przez sakramenty w ten sposób to, co jest boskie, staje się namacalną rzeczywistością, staje się walorem, który od teraz podpada pod zmysły.

Katolik zatem to, co jest święte, przeżywa bezpośrednio, tak bezpośrednio, jak dziecko przeżywa miłość własnej matki. W Ofierze Mszy świętej mamy nie tylko w symbolicznej formie przypomnienie Ofiary Chrystusa na krzyżu. Przeciwnie: Ofiara, która się w przeszłości dokonała na Golgocie staje się na ołtarzu obecną, teraźniejszą, jako bezpośrednia rzeczywistość, wyniesiona ponad miarę czasu. Przestrzeń i czas przestają podczas Przeistoczenia istnieć. Ten sam Jezus jest tutaj, który umarł na krzyżu. Cała społeczność chrześcijańska jednoczy się z Jego świętą wolą ofiary i przez obecnego tu Jezusa oddaje się Ojcu niebieskiemu jako ofiara żywa. Msza święta dzięki temu jest przejmującym przeżywaniem rzeczywistości, przeżyciem rzeczywistości Golgoty. A z ołtarza spływa na rozmodlonych wiernych rzeka skruchy i pokuty, miłości i nabożeństwa, ducha ofiary i bohaterstwa. Nie są to puste słowa. Tysiące katolików dzień w dzień z tego sakramentalnego uobecnienia Ofiary krzyżowej Jezusa czerpie moc, siłę i radość ku spełnianiu małych i wielkich ofiar szarzyzny codziennej. Tu, przed ołtarzem, wyrosły katolickie postacie świętych, owych bohaterów poświęcenia się dla Chrystusa i braci Jego.

Protestancki profesor teologii Fryderyk Niebergall w swej Teologii praktycznej tymi słowami zwrócił uwagę na tę wielką wartość Mszy świętej: „Nigdy nie zdołamy docenić należycie Mszy rzymskiej: jest ona duchowym mocarstwem życia religijnego”. Z kolei inny protestant Heiler żywo ubolewał, że tak zwani reformatorzy, choć chcieli odnowić wspólne nabożeństwa, „nie potrafili jednak rozniecić tego serdecznego i ciepłego życia modlitwy, do którego pobudza katolika liturgia mszalna”. „Długo, starannie i bez uprzedzeń – oto jego dalsze słowa – obserwowałem życie modlitwy w jednym i drugim kościele. Zawsze jednak odnosiłem wrażeni, że – z wyjątkiem ciasnych sekt i pewnych kółek – na nabożeństwie katolickim ludzie modlą się więcej pobożniej aniżeli na ewangelickim. Gdy się nad tym zastanawiam, wówczas ciągle przypomina mi się ciekawe zdanie Wellhausena, który powiedział, że «nabożeństwo ewangelickie w gruncie rzeczy jest katolickie, tylko że mu wycięto serce»”. Sercem, które mieli na myśli Wellhausen i Heiler jest katolickie przeżycie rzeczywistości w misterium; jest pewność, że tutaj bóstwo rzeczywiście i prawdziwie wchodzi w świat przestrzeni i czasu, i dotyka duszy”.

Żywiołowa potęga tego przeżycia rzeczywistości, jego moc oczyszczająca, pocieszająca i uszczęśliwiająca obok Mszy świętej przejawia się zwłaszcza w przyjmowaniu Eucharystii i odbywaniu spowiedzi. Katolik wierzący nie tylko spodziewa się i ufa, że Jezus przyjdzie do niego. Katolik wierzący wie, że Jezus jest tutaj obecny tak samo rzeczywiście i prawdziwie jak niegdyś był obecny w wieczerniku i nad jeziorem Genezaret. Ta świadomość obecności Chrystusowej wywołuje w nim cały szereg uczuć religijnych, począwszy od pokornego wyznania: „Panie, nie jestem godzien”, aż do pieśni: „Jezusa słodkie wspomnienie” – Jesu dulcis memoria. Komunia to żywe obcowanie z obecnym Jezusem i dlatego zachęca ona do Jego naśladowania i jest tego naśladowania szkołą. „Komunia – trafnie mówił Heiler – jest szczytem katolickiej pobożności. W niej katolickie życie modlitwy osiąga tę głębię ciepła i siły, którą zna tylko ten, kto jej sam doświadczył”. A ponieważ Jezus obecny jest nie tylko w momencie pożywania, lecz dopóty, dopóki trwają święte postacie – te widzialne środki poglądowe Jego obecności, przeto życie religijno-moralne katolika ma się od czego zapalać wciąż na nowo także poza właściwą liturgią, w każdym kościele, gdzie jest przechowywany Najświętszy Sakrament. To nie cichy blask lampki wiecznej, płonącej przed ołtarzem; to nie powaga obrazów świętych wiszacych na ścianach kościoła, ani tajemniczy półmrok wnętrz kościelnych i majestatyczna w nich cisza wywołują ów niewysłowiony czar pobożnego nastroju w katolickich domach Bożych. Te wszystkie rzeczy są może pomocne do nabożeństwa i do skupienia, ale nabożeństwo nasze zapala się od żywej wiary w obecność Pana Jezusa. Tu przed tabernakulum dusza katolika przeżywa najświętsze chwile, tu czerpie życie w jego najgłębszej, Bogiem ożywionej treści; tu milknie doczesność, tu przemawia wieczność. Temu, co mówił Heiler o synkretycznym charakterze katolicyzmu, rzekomo przeładowanego obcymi składnikami, najbardziej zadają kłam słowa, na które on sam zdobył się wcześniej: „Kto się przygląda rozmodlonym w kościołach katolickich tłumom i widzi je pogrążone w kontemplacyjnym skupieniu, ten musi przyznać, że w tym Kościele naprawdę żyje duch Boży (…) kto zaś w kościołach ewangelickich szuka czegoś podobnego, ten musi z bólem wyznać, że się one niczym podobnym poszczycić nie mogą”.

(styl nieco uwspółcześniono)

(źródło:
Karol Adam, Istota katolicyzmu, Księgarnia św. Wojciecha Poznań-Warszawa-Wilno-Lublin [1930], s. 276-280)